Decyzje w sprawie polityki pieniężnej

9 czerwca 2022

Dużym wyzwaniem dla nas wszystkich jest wysoka inflacja. Rada Prezesów dopilnuje, żeby inflacja powróciła do docelowego poziomu 2% w średnim okresie.

W maju inflacja ponownie znacznie się zwiększyła, głównie z powodu gwałtownego wzrostu cen energii i żywności, co wynikało m.in. z wpływu wojny. Jednak presja inflacyjna się rozszerzyła i nasiliła i ceny wielu towarów i usług mocno poszły w górę. Bazowe projekcje inflacji opracowane przez ekspertów Eurosystemu zrewidowano znacznie w górę. Te projekcje wskazują, że inflacja pozostanie niepożądanie wysoka przez pewien czas. Oczekuje się jednak, że spowolnienie wzrostu kosztów energii, zmniejszenie się zakłóceń po stronie podaży związanych z pandemią i normalizacja polityki pieniężnej doprowadzą do spadku inflacji. Zgodnie z nowymi projekcjami eksperckimi roczna inflacja ma wynieść 6,8% w 2022, po czym powinna obniżyć się do 3,5% w 2023 i 2,1% w 2024 – to poziomy powyżej projekcji z marca. To oznacza, że według przewidywań inflacja ogółem pod koniec horyzontu projekcji będzie nieco powyżej celu Rady Prezesów. Inflacja z wyłączeniem cen energii i żywności według projekcji ma wynieść średnio 3,3% w 2022, 2,8% w 2023 i 2,3% w 2024, czyli także więcej niż w projekcjach marcowych.

Nieuzasadniona agresja Rosji wobec Ukrainy w dalszym ciągu odbija się na gospodarce zarówno w Europie, jak i poza nią. Zakłóca handel, prowadzi do niedoborów materiałów i przyczynia się do wysokiego poziomu cen energii i surowców. Te czynniki będą nadal osłabiać zaufanie i spowalniać wzrost, zwłaszcza w najbliższym okresie. Panują jednak warunki umożliwiające dalszy wzrost gospodarczy w związku z ponownym otwieraniem się gospodarki, dobrą sytuacją na rynku pracy, wsparciem fiskalnym i oszczędnościami skumulowanymi podczas pandemii. Oczekuje się, że gdy oddziaływanie obecnych niekorzystnych czynników się osłabi, aktywność gospodarcza ponownie odbije. Takie perspektywy są zasadniczo zgodne z projekcjami ekspertów Eurosystemu, według których roczna dynamika realnego PKB ma wynieść 2,8% w 2022, 2,1% w 2023 oraz 2,1% w 2024. W porównaniu z projekcjami marcowymi perspektywy na 2022 i 2023 zrewidowano mocno w dół, a na 2024 zrewidowano w górę.

Na podstawie zaktualizowanej oceny Rada Prezesów postanowiła poczynić dalsze kroki w procesie normalizacji polityki pieniężnej. Podczas tego procesu Rada Prezesów przy prowadzeniu polityki pieniężnej zachowa otwarte możliwości, stopniowość i elastyczność i jej działania będą zaleć od danych.

Program skupu aktywów (APP) i nadzwyczajny program zakupów w czasie pandemii (PEPP)

Rada Prezesów zdecydowała, że zakupy netto aktywów w ramach programu skupu aktywów (APP) zakończą się 1 lipca 2022. Rada Prezesów zamierza nadal reinwestować w całości spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu APP jeszcze przez dłuższy czas po tym, jak zacznie podnosić podstawowe stopy procentowe EBC, a w każdym razie tak długo, jak będzie to konieczne do utrzymania warunków dużej płynności i odpowiedniego nastawienia polityki pieniężnej.

Jeśli chodzi o nadzwyczajny program zakupów w czasie pandemii (PEPP), Rada Prezesów zamierza reinwestować spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach tego programu co najmniej do końca 2024. W każdym razie wygaszanie w przyszłości portfela PEPP będzie się odbywać w sposób kontrolowany, żeby nie zaburzać odpowiedniego nastawienia polityki pieniężnej.

W razie ponownej fragmentacji rynku w związku z pandemią reinwestycje w ramach programu PEPP będzie można w dowolnym momencie elastycznie dostosować, jeśli chodzi o czas, klasy aktywów i jurysdykcje. Może to obejmować skup obligacji wyemitowanych przez Republikę Grecką ponad ramy prolongowanych wykupów, żeby zapobiec przerwie w skupie w tej jurysdykcji, co mogłoby zakłócić transmisję polityki pieniężnej do gospodarki greckiej, w czasie gdy ta gospodarka nadal podnosi się po załamaniu spowodowanym pandemią. W razie potrzeby zakupy netto w ramach programu PEPP będzie można wznowić, żeby przeciwdziałać negatywnemu wpływowi szoków związanych z pandemią.

Podstawowe stopy procentowe EBC

Rada Prezesów szczegółowo przeanalizowała warunki, które zgodnie z naszą zapowiedzią przyszłego nastawienia polityki pieniężnej powinny zostać spełnione, zanim Rada zacznie podnosić podstawowe stopy procentowe EBC. W wyniku tej oceny Rada Prezesów stwierdziła, że te warunki są spełnione.

W związku z tym i zgodnie ze swoją sekwencją środków polityki pieniężnej Rada Prezesów zamierza podnieść podstawowe stopy procentowe EBC o 25 pkt bazowych na swoim posiedzeniu w sprawie polityki pieniężnej w lipcu. Rada Prezesów postanowiła, że w międzyczasie stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących oraz stopy kredytu w banku centralnym i depozytu w banku centralnym pozostaną na niezmienionym poziomie, odpowiednio: 0,00%, 0,25% oraz −0,50%.

Na dalszy okres Rada Prezesów przewiduje kolejną podwyżkę podstawowych stóp procentowych EBC we wrześniu. Jej skala będzie zależeć od zaktualizowanych średniookresowych perspektyw inflacji. Jeśli średniookresowe perspektywy inflacji się utrzymają lub pogorszą, stosowna będzie większa podwyżka stóp na posiedzeniu we wrześniu.

Na podstawie swojej aktualnej oceny Rada Prezesów przewiduje, że po wrześniu stosowne będzie dalsze podnoszenie stóp procentowych w stopniowy, ale konsekwentny sposób. Zgodnie z dążeniem Rady Prezesów do celu wynoszącego 2% w średnim okresie tempo dostosowania przez Radę polityki pieniężnej będzie zależało od napływających danych i tego, jak Rada będzie oceniać rozwój inflacji w średnim okresie.

Operacje refinansujące

Rada Prezesów będzie nadal monitorować warunki finansowania banków i pilnować, żeby upływanie terminów zapadalności operacji z trzeciej serii ukierunkowanych dłuższych operacji refinansujących (TLTRO III) nie zakłócało płynnej transmisji polityki pieniężnej. Rada Prezesów będzie też regularnie oceniać, jak ukierunkowane operacje pożyczkowe przyczyniają się do nastawienia polityki pieniężnej. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami specjalne warunki mające zastosowanie do TLTRO III przestaną obowiązywać 23 czerwca 2022.

***

Rada Prezesów jest gotowa odpowiednio dostosowywać wszystkie swoje narzędzia – w razie potrzeby z zastosowaniem elastyczności – żeby doprowadzić do ustabilizowania się inflacji na docelowym poziomie 2% w średnim okresie. Pandemia pokazała, że – w warunkach skrajnych – elastyczność przy określaniu warunków i prowadzeniu skupu aktywów ułatwia przeciwdziałanie zakłóceniom w transmisji polityki pieniężnej i pomaga Radzie Prezesów skuteczniej realizować swój cel. W granicach mandatu EBC, w warunkach skrajnych, elastyczność pozostanie elementem polityki pieniężnej w sytuacjach, gdy ryzyka dla transmisji polityki pieniężnej będą zagrażać zapewnieniu stabilności cen.

Prezes EBC omówi czynniki leżące u podstaw tych decyzji na konferencji prasowej, która rozpocznie się dziś o godz. 14.30 CET.

Dosłowny tekst przyjęty przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.