Overzicht

Uit recente kortetermijnindicatoren blijkt dat het herstel dat in de vorige projectie voor de tweede helft van het jaar werd voorzien, door de zwakke groei in het tweede kwartaal van 2019 later zal optreden. De stemmingsindicatoren zijn de afgelopen maanden verder verslechterd, met name in de industrie. Dit hangt samen met de aanhoudende zwakte van de wereldhandel in een mondiaal klimaat van voortdurende onzekerheid door bijvoorbeeld toenemend protectionisme, een mogelijk scherpere groeivertraging in China en een wanordelijke brexit. Deze factoren drukken de verwachtingen in de verwerkende industrie en zullen op korte termijn wellicht remmend blijven werken op de bedrijvigheid in het eurogebied. Tegelijkertijd vertoonden het vertrouwen in de dienstensector en de bouwnijverheid, die op de binnenlandse markt gericht zijn, maar ook het consumentenvertrouwen de afgelopen maanden opnieuw grotere veerkracht en heeft de situatie op de arbeidsmarkt zich verder verbeterd. Voor de basisprojectie wordt de technische aanname gehanteerd dat de rentetarieven, conform de verwachtingen van de markt, aanzienlijk zullen dalen. Bovendien wordt uitgegaan van een ordelijke brexit en enige begrotingsversoepeling. Al deze factoren zouden moeten bijdragen aan een terugkeer naar de groeiontwikkeling op middellange termijn zoals die in de projecties van juni werd voorzien. Daarnaast wordt verwacht dat de buitenlandse vraag, die in 2019 een zeer laag niveau heeft bereikt, zich herstelt en gedurende de rest van de projectieperiode een impuls zal geven aan de bedrijvigheid. Per saldo zal de reële bbp-groei in 2019 naar verwachting 1,1% bedragen en daarna geleidelijk stijgen tot 1,4% in 2021. Vergeleken met de projecties van juni 2019 zijn de vooruitzichten voor de korte termijn verslechterd als gevolg van dalende vertrouwensindicatoren en aanhoudende mondiale onzekerheid. Dit heeft geleid tot neerwaartse bijstellingen van de vooruitzichten voor 2019 en 2020, in 2020 vooral als gevolg van overloopeffecten. Op de wat langere termijn worden de negatieve externe schokken grotendeels tenietgedaan door de effecten van gunstiger financieringsvoorwaarden en lagere olieprijzen.

Naar verwachting zal de HICP-inflatie dit jaar afnemen, volgend jaar gematigd blijven en zich in 2021 herstellen en uitkomen op 1,5%. De HICP-inflatie exclusief voedsel en energie zal tot eind 2019 licht stijgen en in de loop van 2020 gelijk blijven. In 2021 loopt deze dan weer op onder invloed van de verwachte opleving van de bedrijvigheid en het daarmee gepaard gaande herstel van de winstmarges, wanneer eerdere stijgingen van de arbeidskosten zijn doorberekend in de prijzen. Ten opzichte van de projecties van juni 2019 is de HICP-inflatie naar beneden bijgesteld. Dat komt vooral door de energiecomponent, die onder invloed van lagere olieprijzen een aanzienlijke neerwaartse bijstelling voor zowel 2019 als 2020 kende. Bovendien is ook de HICP-inflatie exclusief voedsel en energie naar beneden bijgesteld, onder invloed van zwakkere actuele gegevens, geringere bedrijvigheid, indirecte effecten van lagere energieprijzen en aanhoudende effecten van eerdere, te hoge voorspellingen.^[1]

1 De reële economie

De reële bbp-groei in het eurogebied is in het tweede kwartaal van 2019 gedaald naar 0,2% als gevolg van een sterke vertraging van de exportgroei (zie Grafiek 1). De groei in het tweede kwartaal kwam overeen met de projecties van juni 2019. De binnenlandse vraag bleef ondanks een lichte groeivertraging in het tweede kwartaal van 2019 de belangrijkste motor achter de groei, terwijl de bijdrage van het uitvoersaldo negatief werd.

De kortetermijnindicatoren wijzen voor de tweede helft van 2019 op geringe groei. De door de Europese Commissie samengestelde economische stemmingsbarometer (Economic Sentiment Indicator – ESI) is de afgelopen maanden verder teruggelopen onder invloed van de stemming in de verwerkende industrie, die verder onder het gemiddelde niveau op langere termijn is gedaald. Deze daling lijkt voort te komen uit de aanhoudend zwakke wereldhandel en de wereldwijde onzekerheid, met name over de mondiale handelsgeschillen, een mogelijke brexit zonder akkoord en de risico’s van een sterkere groeivertraging in China. De stemming in de dienstensector en de bouwnijverheid, die meer op de binnenlandse markt zijn gericht, en ook het consumentenvertrouwen blijven daarentegen een grotere veerkracht vertonen, ondanks lichte dalingen in de maand augustus. De recente ontwikkelingen in de inkoopmanagersindices (Purchasing Managers’ Indices – PMI's) bevestigen deze verschillen tussen de sectoren. Over het geheel genomen geven de meest recente indicatoren aan dat de zwakke groei van het tweede kwartaal in de tweede helft van 2019 aanhoudt onder invloed van een negatieve bijdrage van het uitvoersaldo, terwijl de binnenlandse vraag naar verwachting relatief veerkrachtig blijft.

Volgens de basisprojectie zullen de ongunstige mondiale factoren op middellange termijn geleidelijk verzwakken, waardoor de fundamentele factoren die de groei in het eurogebied ondersteunen, weer de overhand krijgen (zie Tabel 1). Bij de basisprojectie wordt ervan uitgegaan dat het Verenigd Koninkrijk op ordelijke wijze de EU verlaat en dat er (buiten de reeds aangekondigde maatregelen) verder geen protectionistische maatregelen worden genomen, hetgeen ook de kans op een sterke groeivertraging in China vermindert. Dat betekent dat de huidige onzekerheid geleidelijk zal afnemen, waardoor de fundamentele factoren die de groei ondersteunen, weer de overhand krijgen. De zeer accommoderende monetairbeleidskoers van de ECB wordt naar verwachting voortgezet en blijft doorwerken in de economie. Meer in het bijzonder impliceren de technische aannames dat de nominale rentetarieven aan het einde van de projectieperiode nog altijd onder het zeer lage niveau zullen liggen dat ze medio 2019 hadden bereikt. Ook de kredietverlening aan de niet-financiële private sector zou tegen het einde van de projectieperiode enigszins moeten aantrekken, onder impuls van het oplevende macro-economische klimaat, de uiterst lage rente en de gunstige bankkredietvoorwaarden, voor zowel huishoudens als niet-financiële ondernemingen. De geringere noodzaak tot schuldenafbouw in alle sectoren en de stijgende winsten dragen eveneens bij aan de dynamiek van de private bestedingen. De particuliere consumptie en de investeringen in woningen zouden bovendien moeten profiteren van de relatief robuuste loongroei en nettovermogens en de dalende werkloosheid. De uitvoer uit het eurogebied zal naar verwachting profiteren van het voorziene herstel van de buitenlandse vraag. Tot slot wordt verwacht dat de begrotingskoers tijdens de gehele projectieperiode licht expansief zal zijn (zie Paragraaf 3).

Tegen het einde van de projectieperiode zal de groei niettemin teruglopen doordat de invloed van enkele gunstige factoren wegebt. Verwacht wordt dat de bedrijfsinvesteringen tijdens de projectieperiode zullen afnemen, tegen de achtergrond van een langdurige periode van gering ondernemersvertrouwen en het wegvallen van bepaalde fiscale prikkels. De groei van de werkgelegenheid zal op middellange termijn naar verwachting eveneens afnemen, vooral vanwege steeds knellender tekorten aan arbeidskrachten in sommige landen.

De groei van het reëel besteedbaar inkomen zal naar verwachting aantrekken in 2019 en afzwakken in 2020 en 2021. De sterkere groei in 2019 vloeit voort uit een stijging van het nominaal besteedbaar inkomen en een daling van de consumptieprijsinflatie. Zowel een geringere groei van het nominale inkomen als een geleidelijke stijging van de inflatie zal in 2020 en 2021 de groei van het reële inkomen naar verwachting drukken. De bijdrage van de brutolonen en -salarissen aan de groei van het nominaal besteedbaar inkomen zal volgens de projecties dalen in 2020 (onder invloed van de afnemende werkgelegenheidsgroei) en nagenoeg onveranderd blijven in 2021. De andere particuliere inkomenscomponenten zullen tijdens de projectieperiode naar verwachting gematigd groeien. Als gevolg van verlagingen van de directe belastingen en hogere overdrachten aan huishoudens zal de bijdrage van de netto-inkomensoverdrachten in 2019 voor het eerst sinds 2010 naar verwachting positief uitvallen. Deze positieve bijdrage zal naar verwachting afnemen in 2020 en min of meer neutraal worden in 2021, doordat de overdrachten aan huishoudens iets lager uitvallen en de directe belastingen geleidelijk worden verhoogd.

De groei van de particuliere consumptie is in het tweede kwartaal van 2019 licht afgenomen, onder meer doordat er een einde is gekomen aan de tijdelijke opleving van begin dit jaar, maar voor de gehele projectieperiode wordt solide groei verwacht. Het nog altijd relatief sterke consumentenvertrouwen, de verwachte verdere verbetering van de arbeidsmarktomstandigheden en de aanhoudende groei van de reële beloning per werknemer wijzen erop dat de particuliere consumptie gedurende de projectieperiode gestaag zal doorgroeien, mede onder invloed van de positieve effecten van de lichte budgettaire versoepeling in sommige landen.

De groei van de particuliere consumptie zal naar verwachting steun ondervinden van gunstige financieringscondities en groeiende nettovermogens. De nominale bancaire debetrentes zullen volgens de projectie op korte termijn verder dalen, zich vervolgens stabiliseren en in 2021 gematigd stijgen. Naar verwachting blijven de hypotheekrentetarieven tot het einde van de projectieperiode iets onder het niveau van medio 2019 en komt de rente op consumptief krediet iets boven het huidige niveau uit. Aangezien de bancaire rentetarieven volgens de projectie op een laag niveau zullen blijven en de kredietverlening aan huishoudens in 2019 en de jaren daarna slechts beperkt zal groeien, zullen de brutorentebetalingen naar verwachting laag blijven en derhalve de particuliere consumptie blijven ondersteunen. Tegelijkertijd zullen de brutorentebaten naar verwachting licht stijgen als gevolg van de aanhoudende accumulatie van rentedragende activa. Bovendien zullen de nettovermogens volgens de projecties verder toenemen, onder impuls van de nog steeds krachtig stijgende vastgoedwaarderingen, die verantwoordelijk zijn voor meer dan de helft van de verwachte toename. In combinatie met de voortgang die bij de schuldenafbouw is geboekt, zouden de stijgende nettovermogens ook de consumptie moeten ondersteunen.

De groei van de investeringen in woningen houdt naar verwachting aan, zij het in een gematigder tempo. Na een periode van zeer sterke groei in 2017 lijkt het herstel van de investeringen in woningen in 2018 enigszins aan kracht te hebben ingeboet, met name in Spanje, Frankrijk en Nederland. De groei van de investeringen in woningen zal gedurende de projectieperiode naar verwachting afvlakken. Aanwijzingen daarvoor vormen het dalende aantal bouwvergunningen dat de laatste paar maanden is afgegeven en recente enquêtes waaruit een daling blijkt van het percentage huishoudens dat van plan is komend jaar verbeteringen aan hun huis uit te voeren, dit ondanks het feit dat meer mensen van plan zijn in de komende twee jaar een huis te kopen of te (laten) bouwen. Daarnaast zullen zich, met name in Nederland en Duitsland, steeds knellender capaciteitsbeperkingen in de bouw voordoen. Ook de ongunstige demografische ontwikkelingen in sommige landen, waaronder Duitsland en Frankrijk, zullen de investeringen in woningen naar verwachting drukken.

De bedrijfsinvesteringen zullen naar verwachting toenemen in de projectieperiode, zij het in een vrij gematigd tempo. Als gevolg van de vrij zwakke wereldhandel, bezorgdheid over verdere escalatie van de handelsgeschillen en angst voor een brexit zonder akkoord en een harde landing in China zullen de bedrijfsinvesteringen, die in de eerste helft van 2019 zwak waren, in de tweede helft van het jaar naar verwachting vrij gematigd blijven. Voor de iets langere termijn wordt echter aangenomen dat de onzekerheid geleidelijk verdwijnt en dat de bedrijfsinvesteringen in het eurogebied ondersteuning zullen krijgen van enkele gunstige fundamentele factoren. Ten eerste meldt een hoger dan gebruikelijk percentage van de fabrikanten in de verwerkende industrie een tekort aan apparatuur als een productiebeperkende factor. Ten tweede zal het financieringsklimaat tijdens de projectieperiode naar verwachting zeer gunstig blijven. Ten derde zullen de winsten naar verwachting stijgen en verder bijdragen aan het aanzienlijke overschot aan liquiditeiten dat bedrijven de laatste jaren hebben opgebouwd. Ten vierde gaan bedrijven mogelijk meer investeren om het krappe aanbod aan arbeidskrachten te compenseren. Tot slot is de leverage-ratio (de verhouding tussen de schulden en het balanstotaal) in de sector niet-financiële ondernemingen de laatste jaren gedaald onder invloed van het herstel van de aandelenkoersen, de aanhoudende accumulatie van activa en de gematigde groei van de schuldfinanciering. De geconsolideerde brutoschuldquote (verhouding tussen schuld en bedrijfsinkomsten) bevindt zich echter nog altijd op het niveau van vóór de crisis. Tegelijkertijd zijn de brutorentebetalingen van niet-financiële ondernemingen de laatste jaren naar een ongeëvenaard laag peil gedaald en ze zullen naar verwachting de komende jaren slechts geleidelijk weer stijgen.

De uitvoer uit het eurogebied zal naar verwachting gematigd zijn in de laatste maanden van 2019 en tijdens de rest van de projectieperiode weer aantrekken, min of meer in lijn met de buitenlandse vraag (zie Kader 2). De groei van de uitvoer uit het eurogebied vertoonde de laatste tijd de nodige volatiliteit. Door voorraadvorming voorafgaand aan de oorspronkelijke brexitdatum van eind maart 2019 groeide de uitvoer vanuit het eurogebied naar het Verenigd Koninkrijk tijdens het eerste kwartaal van dit jaar. Dit effect lijkt in het tweede kwartaal te zijn omgekeerd, waardoor de uitvoer uit het eurogebied stagneerde. De kortetermijnindicatoren voor de handel zijn nog altijd gematigd en de verwachting voor de uitvoer vanuit het eurogebied in de tweede helft van 2019 is dan ook zwak; de groei blijft achter bij het tempo van de buitenlandse vraag. Daarna, op middellange termijn, zal de groei van de uitvoer vanuit het eurogebied naar verwachting aantrekken en vrijwel gelijke tred houden met de buitenlandse vraag, met een neutrale ontwikkeling van het aandeel in de exportmarkten tot gevolg. Verder wordt voor de invoer van buiten het eurogebied op korte termijn een vrij zwakke groei verwacht, wat de ontwikkelingen van de uitvoer zelf weerspiegelt, maar ook de geringe dynamiek van de investeringen en de bedrijvigheid in een aantal landen van het eurogebied. De verwachting voor de iets langere termijn is dat de groei van de invoer van buiten het eurogebied ongeveer gelijke tred houdt met de totale vraag (binnenlandse vraag plus uitvoer). Al met al zal de bijdrage van het handelssaldo aan de reële bbp-groei in de tweede helft van 2019 naar verwachting negatief zijn en gedurende de rest van de projectieperiode neutraal worden.

Mede als gevolg van tijdelijke factoren op korte termijn wordt een gematigde groei van de werkgelegenheid voorzien, terwijl zich later in de projectieperiode naar verwachting beperkingen in het arbeidsaanbod zullen voordoen. Volgens de flashraming van Eurostat was het aantal werkenden in het tweede kwartaal van 2019 met 0,2% op kwartaalbasis gegroeid, wat wijst op een groeivertraging ten opzichte van de afgelopen vier jaar. De werkgelegenheid blijft gedurende de projectieperiode een vrij gematigde groei vertonen doordat het arbeidsaanbod naar verwachting verdere groei remt en de vraag naar arbeid, zo is de verwachting, eveneens getemperd wordt door de vertraging van de bedrijvigheid.

De groei van de beroepsbevolking zal gedurende de projectieperiode naar verwachting afvlakken. De beroepsbevolking blijft volgens de projecties groeien, als gevolg van de verwachtingen betreffende de netto-immigratie van arbeidskrachten, de integratie van vluchtelingen en een verdere stijging van de arbeidsmarktparticipatie. Volgens de projectie ebben deze factoren gedurende de projectieperiode echter geleidelijk weg en neemt de negatieve invloed van de vergrijzing op de groei van de beroepsbevolking toe, omdat de oudere leeftijdsgroepen in grotere aantallen uittreden dan dat er jongere leeftijdsgroepen toetreden.

Verwacht wordt dat het werkloosheidspercentage daalt naar 7,3% in 2021. Het werkloosheidspercentage is in het tweede kwartaal van 2019 gedaald tot 7,6%, het laagste niveau sinds het derde kwartaal van 2008. Volgens de projectie blijft dit percentage tot begin 2020 min of meer gelijk en daalt het daarna. Hoewel de werkloosheid naar verwachting in alle landen zal afnemen, zullen de werkloosheidscijfers in de verschillende landen in 2021 nog altijd grote verschillen vertonen.

De arbeidsproductiviteit zal zich gedurende de projectieperiode herstellen. Na een sterke impuls in 2017 daalde de groei van de arbeidsproductiviteit (zowel per werknemer als per gewerkt uur) als gevolg van de onverwachte verzwakking van de bedrijvigheid. De productiviteitsgroei zal in 2021 naar verwachting weer stijgen tot 0,9% als de bedrijvigheid aantrekt en de groei van de arbeidsinput afneemt.

Ten opzichte van de projecties van juni 2019 is de reële bbp-groei neerwaarts bijgesteld voor 2019 en 2020 en ongewijzigd voor 2021. Gelet op de aanhoudend zwakke stemmingsindicatoren, met name in verband met de hardnekkiger dan verwachte zwakte van de wereldhandel en de wereldwijde onzekerheid, zijn de vooruitzichten voor de korte termijn voor zowel het derde als het vierde kwartaal van dit jaar neerwaarts bijgesteld. Deze herzieningen leiden tot een geringer overloopeffect voor 2020, wat de bbp-groei op jaarbasis in dat jaar drukt. Het driemaandelijks profiel van de economische groei blijft echter ongewijzigd vanaf begin 2020, omdat de effecten van aanzienlijke neerwaartse herzieningen van de buitenlandse vraag grotendeels worden gecompenseerd door de effecten van gunstiger financieringsvoorwaarden en lagere olieprijzen.

2 Prijzen en kosten

De HICP-inflatie zal naar verwachting gemiddeld 1,2% belopen in 2019, dalen tot 1,0% in 2020 en uitkomen op 1,5% in 2021 (zie Grafiek 2). Tot de tweede helft van 2020 zal de HICP-inflatie volatiel blijven rond een vrij laag peil, vooral als gevolg van ontwikkelingen in de HICP-energie-inflatie in verband met de recente daling van de olieprijzen, neerwaartse en opwaartse basiseffecten en, in geringe mate, lagere gereguleerde prijzen voor elektriciteit en gas. Tot eind 2020 blijft de HICP-energie-inflatie negatief. Pas in 2021 wordt ze positief, als de curve van de olieprijsfutures zich stabiliseert. Na een stijging op korte termijn als gevolg van de vertraagde doorwerking van eerdere stijgingen van de producentenprijzen, blijft de HICP-voedselinflatie, zo wordt voorzien, rond 1,9% schommelen. De HICP-inflatie exclusief energie en voedingsmiddelen blijft in 2020 min of meer gelijk en zal in 2021 aantrekken tot 1,5%. De gematigde opwaartse tendens van de onderliggende inflatie zal naar verwachting geschraagd worden door de voorziene opleving van de bedrijvigheid en het daarmee gepaard gaande herstel van de winstmarges, wanneer eerdere stijgingen van de arbeidskosten worden doorberekend in de prijzen. Dit leidt tot hogere binnenlandse prijsdruk. Ook de stijgende grondstoffenprijzen exclusief energie en de onderliggende wereldwijde inflatie zullen de onderliggende inflatie naar verwachting enigszins ondersteunen.

Volgens de projecties zal de loonsom per werknemer tamelijk krachtig stijgen, aangezien de krapte op de arbeidsmarkten aanhoudt. Na een piek in 2019, tegen de achtergrond van de conjuncturele vertraging van de productiviteitsgroei, zal de groei van de arbeidskosten per eenheid product tijdens de projectieperiode naar verwachting enigszins afnemen, aangezien de productiviteitsgroei volgens de projecties samen met de economische groei zal aantrekken. De belangrijkste stimulans voor de loongroei is de verwachte toename van de krapte op de arbeidsmarkt in sommige delen van het eurogebied. Behalve de conjunctuurontwikkeling zal ook de stijging van de totale inflatie in de afgelopen twee jaar waarschijnlijk bijdragen aan een relatief krachtige loongroei in de landen van het eurogebied waar bij de loonvorming rekening wordt gehouden met retrospectieve elementen. Bovendien is in sommige landen ook het minimumloon verhoogd, wat kan doorwerken in de loonverdeling.

De winstmarges zullen zich in de projectieperiode naar verwachting gunstiger ontwikkelen dan in 2018. De afgelopen kwartalen stonden de winstmarges onder druk door een stijging van de arbeidskosten per eenheid product en eerdere olieprijsstijgingen die de ruilvoet drukten, wat de ontwikkeling van de winstmarges in ongunstige zin heeft beïnvloed. Deze factoren zouden minder belangrijk moeten worden als gevolg van de recente daling van de olieprijzen en naarmate de economische bedrijvigheid opnieuw aantrekt.

De invoerprijsinflatie zal naar verwachting teruglopen in 2019 en gematigd toenemen in de rest van de projectieperiode. Na een sterke stijging in 2018 zal het groeitempo op jaarbasis van de invoerdeflator, zo wordt verwacht, dalen in 2019 en vervolgens geleidelijk toenemen tegen 2021. Dit verloop wordt sterk bepaald door de ontwikkeling van de olieprijzen, die de invoerprijzen in 2018 hebben opgedreven en tijdens de projectieperiode een matigend effect zullen uitoefenen, dat echter geleidelijk zal afnemen naarmate de neerwaartse curve van de oliefutures tegen het einde van de periode afvlakt. Tegelijkertijd wordt ervan uitgegaan dat de stijgende prijzen van andere grondstoffen dan olie en de onderliggende mondiale prijsdruk enige, zij het gematigder, steun zullen geven aan de invoerprijsinflatie.

Vergeleken met de projecties van juni 2019 zijn de vooruitzichten voor de HICP-inflatie voor de hele projectieperiode neerwaarts bijgesteld. Deze neerwaartse herzieningen zijn grotendeels toe te schrijven aan de energiecomponent, die zowel voor 2019 als voor 2020 aanzienlijk naar beneden wordt bijgesteld als gevolg van lagere olieprijzen. Bovendien is ook de HICP-inflatie exclusief energie en voedingsmiddelen naar beneden herzien, onder invloed van zwakkere actuele gegevens, geringere bedrijvigheid, indirecte effecten van lagere energieprijzen en aanhoudende effecten van eerdere, te hoge voorspellingen.

3 Vooruitzichten voor de overheidsfinanciën

De begrotingskoers voor het totale eurogebied wordt voor de gehele projectieperiode als licht expansief beoordeeld. De koers van het begrotingsbeleid wordt afgemeten aan de mutatie in het voor conjunctuurinvloeden gecorrigeerde primaire saldo na aftrek van overheidssteun aan de financiële sector. Na een neutrale begrotingskoers in 2018 wordt voor 2019 een gematigde verruiming voorzien, vooral door verlagingen van directe belastingen evenals verhogingen van de overheidsuitgaven in sommige landen. Voor 2020 wordt een iets grotere budgettaire versoepeling verwacht, voornamelijk als gevolg van verdere verlagingen van de directe belastingen en van hogere overdrachten in sommige landen. In 2021 neemt Duitsland het grootste deel van de budgettaire versoepeling voor zijn rekening, als gevolg van een hogere stijging van de uitgaven en de onlangs goedgekeurde gedeeltelijke intrekking van de solidariteitstoeslag, waardoor de directe belastingdruk op de huishoudens afneemt.

De verwachting is dat het begrotingssaldo van het eurogebied gedurende de volledige projectieperiode verslechtert, terwijl de schuldquote zich in neerwaartse richting blijft ontwikkelen. De grootste verslechtering van het saldo wordt opgetekend in 2019, als gevolg van het expansieve begrotingsbeleid. Daarna verslechtert het totale begrotingssaldo in een langzamer tempo, aangezien de extra versoepeling van de begrotingskoers gedeeltelijk wordt gecompenseerd door besparingen op rentebetalingen, terwijl de conjuncturele component grotendeels ongewijzigd blijft. De dalende lijn van de overheidsschuldquote wordt ondersteund door positieve, zij het met de tijd afnemende primaire saldi, en door een gunstig rente/groei-ecart.

Vergeleken met de projecties van juni 2019 blijven de budgettaire vooruitzichten voor het eurogebied vrijwel onveranderd. Het iets hogere begrotingstekort aan het einde van de projectieperiode weerspiegelt de extra budgettaire versoepeling en de verslechtering van de cyclische component, die gedeeltelijk worden gecompenseerd door lagere rente-uitgaven. De schuldquote zal naar verwachting iets hoger liggen dan in de projecties van juni 2019, wegens de opwaartse herziening van het rente/groei-ecart en de lagere primaire overschotten.