Ο στόχος μας για τη σταθερότητα των τιμών και η επανεξέταση της στρατηγικής

Οι σταθερές τιμές ωφελούν την οικονομία

Όλους μάς ενδιαφέρει το πόσο κοστίζουν τα πράγματα που αγοράζουμε, ιδίως αν οι τιμές αλλάζουν πολύ ή απρόβλεπτα. Η οικονομία μας λειτουργεί καλύτερα όταν συνολικά οι τιμές είναι σταθερές. Οι σταθερές τιμές επιτρέπουν να διατηρείται η αξία του χρήματος και βοηθούν τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις να προγραμματίζουν καλύτερα τις δαπάνες και τις επενδύσεις τους. Αυτό συμβάλλει στην ανάπτυξη της οικονομίας και επομένως οδηγεί στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ευημερία.

Το καθήκον μας είναι να διατηρούμε τη σταθερότητα των τιμών

Για να το πετύχουμε διασφαλίζουμε ότι ο πληθωρισμός – ο ρυθμός με τον οποίο οι συνολικές τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου – παραμένει χαμηλός, σταθερός και προβλέψιμος.

Ένα νέο οικονομικό περιβάλλον ...

Το σημερινό οικονομικό περιβάλλον είναι πολύ διαφορετικό από ό,τι το 2003. Αντί να χρειάζεται να αποτρέψουμε την υπερβολική άνοδο του πληθωρισμού, τώρα πρέπει να εμποδίσουμε την υπερβολική μείωσή του. Τα τελευταία χρόνια ο πληθωρισμός έχει μειωθεί για πολλούς λόγους. Αυτοί αφορούν το πώς λειτουργούν οι οικονομίες μας, και οι νέες εξελίξεις δεν βρίσκονται όλες υπό τον έλεγχο των κεντρικών τραπεζών.

... απαιτεί έναν νέο στόχο για τον πληθωρισμό

Για εμάς, είναι σαφές ότι σταθερότητα των τιμών σημαίνει ότι προσπαθούμε να αποτρέψουμε τόσο τον υπερβολικά χαμηλό όσο και τον υπερβολικά υψηλό πληθωρισμό. Γι’ αυτό στοχεύουμε σε ρυθμό πληθωρισμού 2% μεσοπρόθεσμα. Η δέσμευσή μας σε αυτόν τον στόχο για τον πληθωρισμό είναι συμμετρική. Αυτό σημαίνει ότι θεωρούμε τον υπερβολικά χαμηλό πληθωρισμό εξίσου αρνητικό με τον υπερβολικά υψηλό πληθωρισμό. Και οι δύο είναι εξίσου ανεπιθύμητοι.

Ο υπερβολικά χαμηλός πληθωρισμός δεν είναι τόσο καλό πράγμα όσο θα νόμιζε κανείς

Οι αυξήσεις των τιμών θα πρέπει να είναι αρκετά μικρές ώστε να μην δημιουργούνται τα προβλήματα που συνεπάγεται ο υψηλός πληθωρισμός για τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις. Θα πρέπει όμως να είναι αρκετά μεγάλες ώστε να αποτρέπονται τα κακά σενάρια που μπορεί να εκτυλιχθούν αν ο πληθωρισμός μειωθεί σε υπερβολικά χαμηλό επίπεδο. Ο υπερβολικά χαμηλός πληθωρισμός συχνά σημαίνει ότι οι άνθρωποι ξοδεύουν λιγότερο χρήμα σε αγαθά και υπηρεσίες, οι επιχειρήσεις είναι λιγότερο επιτυχημένες και οι εργαζόμενοι παίρνουν μικρότερες αυξήσεις.

Ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού

Όταν η οικονομία συρρικνώνεται, ο πληθωρισμός τείνει να μειωθεί. Αν όμως ο πληθωρισμός είναι ήδη υπερβολικά χαμηλός όταν εκδηλώνεται η ύφεση, δεν αποκλείεται να δούμε και αρνητικούς ρυθμούς πληθωρισμού. Αν συνολικά οι τιμές μειώνονται συνεχώς – φαινόμενο που ονομάζεται αποπληθωρισμός – δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος για την οικονομία. Για παράδειγμα, αν όλοι περιμένουμε ότι οι τιμές θα μειωθούν, τείνουμε να αναβάλλουμε τις σημερινές αγορές μας για να εκμεταλλευτούμε τις χαμηλότερες τιμές αύριο. Αν όλοι τηρούσαμε τέτοια στάση, η οικονομία θα μπορούσε να παραλύσει. Με το να στοχεύουμε σε ρυθμό πληθωρισμού 2% μεσοπρόθεσμα, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα περιθώριο ασφαλείας προκειμένου να αποφευχθεί αυτό το σενάριο.

Ένας σαφής στόχος για τον πληθωρισμό μπορεί να επηρεάσει καλύτερα τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό.

Ο πληθωρισμός που είναι υπερβολικά χαμηλός για πάρα πολύ καιρό μπορεί να επηρεάσει το πώς οι άνθρωποι περιμένουν να εξελιχθούν οι τιμές στο μέλλον. Αν οι καταναλωτές και οι επιχειρηματίες συνηθίσουν τον πολύ χαμηλό πληθωρισμό, στο τέλος περιμένουν ότι θα παραμείνει σε αυτά τα επίπεδα. Αυτές οι προσδοκίες είναι σημαντικές. Οι άνθρωποι τις χρησιμοποιούν για να παίρνουν αποφάσεις σχετικά με τις δαπάνες, τα δάνεια και τις επενδύσεις τους.

Γι’ αυτό ο στόχος μας για τον πληθωρισμό πρέπει να είναι σαφής, προβλέψιμος και ευκολονόητος. Βοηθά τους ανθρώπους να περιμένουν ότι οι μελλοντικές αυξήσεις των τιμών θα είναι κοντά στο επίπεδο στο οποίο στοχεύουμε. Και αυτό μάς βοηθά να διατηρούμε τις τιμές σταθερές.

Αν αυτές οι προσδοκίες ήταν πολύ χαμηλότερες από τον στόχο μας, θα μας ήταν πολύ δύσκολο να επηρεάσουμε την πραγματική εξέλιξη των τιμών στην οικονομία ώστε να τις επαναφέρουμε σε επίπεδο κοντά στον στόχο μας. Διατηρώντας τον πληθωρισμό κοντά στον στόχο μας, μπορούμε να βοηθήσουμε ώστε οι άνθρωποι να μην διαμορφώνουν τέτοιες προσδοκίες.