Nasz cel w zakresie stabilności cen a przegląd strategii

Stabilne ceny są dobre dla gospodarki

Nikomu nie jest obojętne, ile kosztują rzeczy, które kupuje, zwłaszcza jeśli ich ceny mocno lub nieprzewidywalnie się zmieniają. Gospodarka działa najlepiej, kiedy ogólny poziom cen jest stabilny. Przy stabilnych cenach pieniądz utrzymuje swoją wartość, a konsumentom i firmom łatwiej jest planować wydatki i inwestycje. To pomaga gospodarce się rozwijać, czego efektem są nowe miejsca pracy i dobrobyt społeczeństwa.

Naszym głównym zadaniem jest utrzymywanie stabilnego poziomu cen

W tym celu pilnujemy, żeby inflacja (czyli tempo, w jakim zmienia się w czasie ogólny poziom cen towarów i usług) pozostawała niska, stabilna i przewidywalna.

Nowy krajobraz gospodarczy…

Obecny krajobraz gospodarczy jest zupełnie inny niż w 2003 roku. Dziś nie musimy zapobiegać nadmiernemu wzrostowi inflacji, tylko przeciwdziałać temu, żeby zanadto ona nie spadła. Spadek inflacji w ostatnich latach wynikał z różnych powodów, które wiążą się ze sposobem funkcjonowania naszych gospodarek. Na wiele z tych procesów bank centralny nie ma wpływu.

…wymaga nowego celu inflacyjnego

Jest dla nas jasne, że ochrona stabilności cen oznacza przeciwdziałanie zarówno za wysokiej, jak i zbyt niskiej inflacji. Dlatego obraliśmy za cel stopę inflacji wynoszącą 2% w średnim okresie. Podchodzimy do tego celu symetrycznie, czyli zbyt niską inflację postrzegamy tak samo negatywnie co za wysoką. Obie są równie niepożądane.

Zbyt niska inflacja jest wbrew pozorom niekorzystna

Wzrost cen powinien być na tyle powolny, żeby nie doszło do problemów, jakie stwarza dla konsumentów i firm wysoka inflacja. Jednocześnie powinien być wystarczająco szybki, żeby uniknąć niekorzystnych scenariuszy, do jakich może prowadzić nadmierny spadek inflacji. Przy zbyt niskiej inflacji ludzie często mniej wydają na towary i usługi, firmom gorzej się powodzi, a płace rosną wolniej.

Ryzyko deflacji

Kurczeniu się gospodarki zwykle towarzyszy spadek inflacji. Ale jeśli już na początku recesji jest ona za niska, potem może zejść poniżej zera. Kiedy dochodzi do ciągłego i powszechnego spadku cen (czyli zjawiska nazywanego deflacją), gospodarka wpada w błędne koło. Na przykład jeżeli ktoś się spodziewa, że ceny będą maleć, zwykle odkłada zakupy na później, żeby mniej zapłacić. Jednak gdyby wszyscy tak postępowali, gospodarka stanęłaby w miejscu. Przyjmując jako cel stopę inflacji wynoszącą 2% w średnim okresie, tworzymy bufor, który zabezpiecza przed urzeczywistnieniem się tego scenariusza.

Jasny cel inflacyjny pozwala skuteczniej oddziaływać na oczekiwania

Długotrwałe utrzymywanie się zbyt niskiej inflacji wpływa na to, jakiego poziomu cen konsumenci i firmy spodziewają się na przyszłość. Jeśli przyzwyczają się do bardzo niskiej inflacji, będą oczekiwać, że tak już zostanie. Te oczekiwania są ważne, bo na ich podstawie ludzie podejmują decyzje o wydatkach, zaciąganiu pożyczek i inwestycjach.

Dlatego nasz cel inflacyjny musi być jasny, przewidywalny i zrozumiały. Wtedy pozwala on firmom i konsumentom oczekiwać, że w przyszłości ceny będą oscylować wokół wyznaczonego przez nas poziomu. A to z kolei pomaga nam w utrzymaniu stabilności cen.

Gdyby oczekiwania inflacyjne spadły znacznie poniżej celu, byłoby nam bardzo trudno skierować faktyczne tempo wzrostu cen z powrotem na ten poziom. Możemy przeciwdziałać takiemu spadkowi oczekiwań, utrzymując inflację blisko celu.