ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ

Christine Lagarde, Πρόεδρος της ΕΚΤ,
Luis de Guindos, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ

Φρανκφούρτη, 21 Ιουλίου 2022

Καλησπέρα σας, ο Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε στη συνέντευξη Τύπου μας.

Σήμερα, σύμφωνα με τη σθεναρή προσήλωσή μας στην εντολή που μας έχει ανατεθεί για σταθερότητα των τιμών, το Διοικητικό Συμβούλιο έλαβε περαιτέρω βασικά μέτρα για να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει στο στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα. Αποφασίσαμε να αυξήσουμε τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 50 μονάδες βάσης και εγκρίναμε το μέσο για την προστασία της μετάδοσης (Transmission Protection Instrument - TPI).

Το Διοικητικό Συμβούλιο έκρινε ότι είναι ενδεδειγμένο να κάνει ένα μεγαλύτερο πρώτο βήμα στην πορεία εξομάλυνσης των επιτοκίων πολιτικής του σε σχέση με τις ενδείξεις που είχε δώσει κατά την προηγούμενη συνεδρίασή του. Η απόφαση αυτή βασίζεται στην επικαιροποιημένη αξιολόγηση που διενεργήσαμε όσον αφορά τους κινδύνους πληθωρισμού και στην ενισχυμένη στήριξη που παρέχει το TPI για την αποτελεσματική μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Θα στηρίξει την επαναφορά του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας, ενισχύοντας τη σταθεροποίηση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό και διασφαλίζοντας την προσαρμογή των συνθηκών της ζήτησης για την εκπλήρωση του στόχου μας για τον πληθωρισμό μεσοπρόθεσμα.

Κατά τις προσεχείς συνεδριάσεις μας, θα είναι ενδεδειγμένη η περαιτέρω εξομάλυνση των επιτοκίων. Η σημερινή επίσπευση της εξόδου από τα αρνητικά επιτόκια μάς επιτρέπει τη μετάβαση σε μια προσέγγιση σύμφωνα με την οποία οι αποφάσεις για τα επιτόκια θα λαμβάνονται από συνεδρίαση σε συνεδρίαση. Η μελλοντική πορεία των επιτοκίων πολιτικής θα συνεχίσει να βασίζεται σε στοιχεία και θα μας βοηθήσει να εκπληρώσουμε τον στόχο μας για πληθωρισμό 2% μεσοπρόθεσμα. Στο πλαίσιο της εξομάλυνσης της πολιτικής μας, θα αξιολογήσουμε διάφορες επιλογές για τον εκτοκισμό της πλεονάζουσας ρευστότητας που διακρατείται.

Εκτιμήσαμε ότι η θέσπιση του TPI είναι αναγκαία προκειμένου να στηρίξει την αποτελεσματική μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Πιο συγκεκριμένα, καθώς θα συνεχίζουμε να εξομαλύνουμε τη νομισματική πολιτική, το TPI θα διασφαλίζει ότι η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής μας μεταδίδεται ομαλά σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ. Ο ενιαίος χαρακτήρας της νομισματικής πολιτικής μας είναι προαπαιτούμενο προκειμένου η ΕΚΤ να μπορεί να εκπληρώσει την αποστολή της όσον αφορά τη σταθερότητα των τιμών.

Το TPI θα αποτελέσει μια προσθήκη στην εργαλειοθήκη μας και μπορεί να ενεργοποιηθεί για να αντισταθμίσει ανεπιθύμητες, άτακτες εξελίξεις στην αγορά που θέτουν σοβαρή απειλή για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ. Η κλίμακα των αγορών μέσω του TPI εξαρτάται από τη σοβαρότητα των κινδύνων που τίθενται για τη μετάδοση της πολιτικής. Οι αγορές δεν περιορίζονται εκ των προτέρων. Διαφυλάσσοντας τον μηχανισμό μετάδοσης, το TPI θα επιτρέψει στο Διοικητικό Συμβούλιο να εκπληρώσει πιο αποτελεσματικά την αποστολή του για σταθερότητα των τιμών.

Σε κάθε περίπτωση, η ευελιξία όσον αφορά τις επανεπενδύσεις ποσών από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme - PEPP) καθώς φθάνουν στη λήξη τους εξακολουθεί να αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας για την αντιμετώπιση κινδύνων για τον μηχανισμό μετάδοσης που σχετίζονται με την πανδημία.

Οι αποφάσεις που ελήφθησαν σήμερα παρουσιάζονται σε δελτίο Τύπου διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο μας. Περισσότερες λεπτομέρειες για το TPI παρέχονται σε ξεχωριστό δελτίο Τύπου που θα δημοσιευθεί στις 15:45 ώρα κεντρικής Ευρώπης.

Θα σας παρουσιάσω τώρα με περισσότερες λεπτομέρειες το πώς περιμένουμε ότι θα εξελιχθεί η οικονομία και ο πληθωρισμός και στη συνέχεια θα εξηγήσω την αξιολόγησή μας όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες.

Οικονομική δραστηριότητα

Η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνεται. Η αδικαιολόγητη επίθεση της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία αποτελεί διαρκή ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη. Ο αντίκτυπος του υψηλού πληθωρισμού στην αγοραστική δύναμη, οι συνεχιζόμενοι περιορισμοί στην πλευρά της προσφοράς και η υψηλότερη αβεβαιότητα επιδρούν ανασταλτικά στην οικονομία. Οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να βρίσκονται αντιμέτωπες με υψηλότερο κόστος και διαταράξεις στις αλυσίδες εφοδιασμού τους, μολονότι υπάρχουν κάποιες πρώτες ενδείξεις ότι ορισμένα από τα φαινόμενα συμφόρησης στην πλευρά της προσφοράς υποχωρούν. Συνδυαστικά, αυτοί οι παράγοντες σκιάζουν σημαντικά τις προοπτικές για το β΄ εξάμηνο του 2022 και για τη συνέχεια.

Ταυτόχρονα, η οικονομική δραστηριότητα συνεχίζει να ωφελείται από την επανεκκίνηση της οικονομίας, την ισχυρή αγορά εργασίας και τη στήριξη από τη δημοσιονομική πολιτική. Πιο συγκεκριμένα, η πλήρης επανεκκίνηση της οικονομίας στηρίζει τις δαπάνες στον τομέα των υπηρεσιών. Καθώς οι άνθρωποι αρχίζουν να ταξιδεύουν ξανά, ο τουρισμός αναμένεται να βοηθήσει την οικονομία το γ΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Η κατανάλωση στηρίζεται από τις αποταμιεύσεις που συσσώρευσαν τα νοικοκυριά στη διάρκεια της πανδημίας και από την ισχυρή αγορά εργασίας.

Η δημοσιονομική πολιτική μάς βοηθά να μετριάσουμε τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία για όσους πλήττονται σοβαρότερα από την άνοδο των τιμών της ενέργειας. Τα προσωρινά και στοχευμένα μέτρα θα πρέπει να είναι κατάλληλα προσαρμοσμένα ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος να πυροδοτήσουν πληθωριστικές πιέσεις. Οι δημοσιονομικές πολιτικές σε όλες τις χώρες θα πρέπει να στοχεύουν στη διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους, καθώς και στην αύξηση του αναπτυξιακού δυναμικού κατά τρόπο διατηρήσιμο με σκοπό την ενίσχυση της ανάκαμψης.

Πληθωρισμός

Ο πληθωρισμός αυξήθηκε περαιτέρω σε 8,6% τον Ιούνιο. Οι απότομα αυξανόμενες τιμές της ενέργειας ήταν και πάλι η σημαντικότερη συνιστώσα του συνολικού πληθωρισμού. Σύμφωνα με δείκτες βασιζόμενους στην αγορά, οι παγκόσμιες τιμές της ενέργειας θα παραμείνουν υψηλές σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Ο πληθωρισμός των τιμών των ειδών διατροφής αυξήθηκε και αυτός περαιτέρω και διαμορφώθηκε σε 8,9% τον Ιούνιο, αντανακλώντας εν μέρει τη σημασία της Ουκρανίας και της Ρωσίας ως παραγωγών γεωργικών αγαθών.

Τα επίμονα φαινόμενα συμφόρησης στην πλευρά της προσφοράς όσον αφορά τα βιομηχανικά αγαθά και η ανάκαμψη της ζήτησης, ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών, συντελούν επίσης στους τρέχοντες υψηλούς ρυθμούς πληθωρισμού. Οι πιέσεις στις τιμές εξαπλώνονται σε ολοένα και περισσότερους τομείς, εν μέρει λόγω της έμμεσης επίδρασης του υψηλού κόστους της ενέργειας σε ολόκληρη την οικονομία. Κατά συνέπεια, οι περισσότεροι δείκτες μέτρησης του υποκείμενου πληθωρισμού έχουν σημειώσει περαιτέρω αύξηση.

Αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε ανεπιθύμητα υψηλά επίπεδα για ορισμένο χρονικό διάστημα, λόγω συνεχιζόμενων πιέσεων από τις τιμές της ενέργειας και των ειδών διατροφής καθώς και προϋπαρχουσών πιέσεων στην αλυσίδα τιμολόγησης. Οι υψηλότερες πληθωριστικές πιέσεις πηγάζουν επίσης από την υποτίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ. Όμως όσον αφορά τις μελλοντικές προοπτικές, εφόσον δεν υπάρξουν νέες διαταράξεις, το κόστος της ενέργειας αναμένεται να σταθεροποιηθεί και τα φαινόμενα συμφόρησης στην πλευρά της προσφοράς να υποχωρήσουν, παράγοντες που, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη εξομάλυνση της πολιτικής, αναμένεται να στηρίξουν την επαναφορά του πληθωρισμού στον στόχο μας.

Η αγορά εργασίας εξακολουθεί να είναι ισχυρή. Η ανεργία υποχώρησε στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 6,6% τον Μάιο. Οι αγγελίες θέσεων εργασίας σε πολλούς τομείς δείχνουν ότι υπάρχει ισχυρή ζήτηση για εργατικό δυναμικό. Ο ρυθμός αύξησης των μισθών, επίσης σύμφωνα με δείκτες μελλοντικών εξελίξεων, συνέχισε να επιταχύνεται σταδιακά τους τελευταίους μήνες, αλλά εξακολουθεί να είναι συγκρατημένος συνολικά. Με την πάροδο του χρόνου, η ενίσχυση της οικονομίας και ορισμένες επιδράσεις από την προσπάθεια ανάκτησης των απωλειών αναμένεται να στηρίξουν την ταχύτερη άνοδο των μισθών. Οι περισσότεροι δείκτες μέτρησης των πιο μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό διαμορφώνονται επί του παρόντος γύρω από το 2%, αν και οι πρόσφατες αναθεωρήσεις κάποιων δεικτών πάνω από τον στόχο απαιτούν συνεχή παρακολούθηση.

Αξιολόγηση κινδύνων

Η παράταση του πολέμου στην Ουκρανία εξακολουθεί να αποτελεί πηγή σημαντικού καθοδικού κινδύνου για την ανάπτυξη, ιδίως εάν ο ενεργειακός εφοδιασμός από τη Ρωσία διαταραχθεί σε τέτοιο βαθμό που να οδηγήσει σε ελεγχόμενη διανομή για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Ο πόλεμος μπορεί επίσης να υποβαθμίσει περισσότερο την εμπιστοσύνη και να επιδεινώσει τους περιορισμούς στην πλευρά της προσφοράς, ενώ το κόστος της ενέργειας και των ειδών διατροφής θα μπορούσε να παραμείνει επίμονα υψηλότερο από ό,τι αναμένεται. Μια ταχύτερη επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει κίνδυνο για τις προοπτικές της ζώνης του ευρώ.

Οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προοπτικές για τον πληθωρισμό εξακολουθούν να είναι ανοδικοί και έχουν ενταθεί, ιδίως σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Οι κίνδυνοι σε σχέση με τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό περιλαμβάνουν διαρκή επιδείνωση της παραγωγικής ικανότητας της οικονομίας μας, επίμονα υψηλές τιμές της ενέργειας και των ειδών διατροφής, άνοδο των προσδοκιών για τον πληθωρισμό σε επίπεδο πάνω από τον στόχο μας και υψηλότερες από τις αναμενόμενες αυξήσεις των μισθών. Ωστόσο, αν η ζήτηση εξασθενήσει μεσοπρόθεσμα, θα μπορούσαν να μειωθούν οι πιέσεις στις τιμές.

Χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες

Τα επιτόκια της αγοράς είναι ευμετάβλητα ως αποτέλεσμα της έντονης οικονομικής και γεωπολιτικής αβεβαιότητας. Το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών έχει αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, πράγμα που οδηγεί ολοένα και περισσότερο σε υψηλότερα επιτόκια τραπεζικών χορηγήσεων, ιδίως για τα νοικοκυριά. Ενώ η ποσότητα των τραπεζικών χορηγήσεων προς τα νοικοκυριά παραμένει ισχυρή, αναμένεται ότι θα μειωθεί λόγω της μειωμένης ζήτησης. Οι χορηγήσεις προς τις επιχειρήσεις είναι επίσης στιβαρές καθώς το υψηλό κόστος παραγωγής, η συσσώρευση αποθεμάτων και η μικρότερη εξάρτηση από τη χρηματοδότηση μέσω της αγοράς έχουν δημιουργήσει μια διαρκή ανάγκη για τραπεζικές πιστώσεις. Ταυτόχρονα, η ζήτηση δανείων για τη χρηματοδότηση επενδύσεων έχει μειωθεί. Ο ρυθμός αύξησης της ποσότητας χρήματος συνέχισε να μετριάζεται λόγω των χαμηλότερων ρευστών αποταμιεύσεων και των χαμηλότερων αγορών στοιχείων ενεργητικού από το Ευρωσύστημα.

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα για τις τραπεζικές χορηγήσεις που διενεργήσαμε, τα πιστοδοτικά κριτήρια έγιναν αυστηρότερα για όλες τις κατηγορίες δανείων το β΄ τρίμηνο του έτους, καθώς οι τράπεζες ανησυχούν περισσότερο για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι πελάτες τους στο σημερινό αβέβαιο περιβάλλον. Οι τράπεζες αναμένουν ότι τα πιστοδοτικά κριτήριά τους θα γίνουν ακόμη αυστηρότερα το γ΄ τρίμηνο,

Συμπεράσματα

Για να ανακεφαλαιώσουμε, ο πληθωρισμός συνεχίζει να είναι ανεπιθύμητα υψηλός και αναμένεται να παραμείνει σε επίπεδο πάνω από τον στόχο μας για ορισμένο χρονικό διάστημα. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία υποδηλώνουν επιβράδυνση της ανάπτυξης, που σκιάζει τις προοπτικές για το β΄ εξάμηνο του 2022 και για τη συνέχεια. Ταυτόχρονα, αυτή η επιβράδυνση μετριάζεται από σειρά υποστηρικτικών παραγόντων.

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να αυξήσει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και ενέκρινε το TPI. Κατά τις προσεχείς συνεδριάσεις μας, θα είναι ενδεδειγμένη η περαιτέρω εξομάλυνση των επιτοκίων. Η μελλοντική πορεία των επιτοκίων πολιτικής θα συνεχίσει να βασίζεται σε στοιχεία και θα μας βοηθήσει να εκπληρώσουμε τον στόχο μας για πληθωρισμό 2% μεσοπρόθεσμα.

Είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας εντός των ορίων της εντολής που μας έχει ανατεθεί, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα. Το νέο TPI θα διαφυλάξει την ομαλή μετάδοση της κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής μας σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, καθώς θα συνεχίζουμε να την προσαρμόζουμε με σκοπό την αντιμετώπιση του υψηλού πληθωρισμού.

Και τώρα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.

Για την ακριβή διατύπωση η οποία έχει συμφωνηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο, συμβουλευθείτε την αγγλική έκδοση.