Νομισματική πολιτική, χρηματοπιστωτική σταθερότητα και η επανεξέταση της στρατηγικής

Το χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι σημαντικό

Το χρηματοπιστωτικό σύστημα αποτελεί βασικό κομμάτι της οικονομίας μας. Περιλαμβάνει, για παράδειγμα, τις τράπεζες, τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις και τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα συμβάλλει στη ροή του χρήματος στους διάφορους τομείς της οικονομίας, όταν και όπου χρειάζεται. Για να λειτουργήσει σωστά αυτή η βασική λειτουργία, το χρηματοπιστωτικό σύστημα πρέπει να είναι σταθερό. Αν και η αρμοδιότητα για αυτό το καθήκον ανήκει πρωτίστως σε άλλες αρχές, παρακολουθούμε και εμείς τη σταθερότητα αυτού του συστήματος.

Η χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι καλή για τη σταθερότητα των τιμών και αντίστροφα

Το καθήκον μας είναι να διατηρούμε τις τιμές σταθερές. Για να το πετύχουμε χρησιμοποιούμε τη νομισματική πολιτική μας, η οποία λειτουργεί μέσω του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Όταν οι τράπεζες και οι αγορές είναι υγιείς, η νομισματική πολιτική μας λειτουργεί καλύτερα. Σε περιόδους οικονομικής αστάθειας είναι δυσκολότερο να διατηρούμε τις τιμές σταθερές. Η σταθερότητα των τιμών είναι καλή για το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις μπορούν ευκολότερα να κάνουν σχέδια και επενδύσεις γνωρίζοντας ότι οι τιμές δεν θα αλλάξουν πολύ με την πάροδο του χρόνου.

Ο αντίκτυπος της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008

Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 έδειξε πόσο σημαντικό είναι ένα σταθερό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η κρίση διατάραξε τη ροή του χρήματος σε ολόκληρη την οικονομία. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές έγιναν πολύ ασταθείς. Ήταν πολύ δύσκολο να δανειστεί κανείς χρήματα, και οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις δέχτηκαν σοβαρά πλήγματα. Για να μπορέσουμε να διατηρήσουμε τις τιμές σταθερές, μειώσαμε τα επιτόκιά μας και αρχίσαμε να εισάγουμε νέα εργαλεία. Οι αποφάσεις αυτές, παράλληλα με τις αποφάσεις άλλων φορέων χάραξης πολιτικής, συνέβαλαν στην επαναφορά της οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε τροχιά.

Προσαρμόζοντας τα επιτόκια, μπορούμε να επηρεάσουμε τις τιμές

Η νομισματική πολιτική φθάνει στους ανθρώπους, στις επιχειρήσεις και στις κυβερνήσεις μέσω του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Με την προσαρμογή των επιτοκίων μας, για παράδειγμα, μπορούμε να επηρεάσουμε το πόσο ακριβό είναι για τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις να δανείζονται χρήματα από τις τράπεζες. Αυτό επηρεάζει την ποσότητα των χρημάτων που οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις δαπανούν και επενδύουν. Και αυτό, με τη σειρά του, επηρεάζει το πόσο στοιχίζουν τα αγαθά και οι υπηρεσίες στην οικονομία.

Τα πολύ χαμηλά επιτόκια και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα

Μερικές φορές το χρηματοπιστωτικό σύστημα μπορεί να επηρεάσει τη νομισματική πολιτική, και το αντίστροφο, με ανεπιθύμητους τρόπους. Η περίπτωση των πολύ χαμηλών επιτοκίων αποτελεί ένα καλό παράδειγμα. Τα πολύ χαμηλά επιτόκια είναι χρήσιμα για τη σταθερότητα των τιμών όταν η κατάσταση της οικονομίας δεν είναι καλή. Αυτό συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, τα επιτόκια που είναι υπερβολικά χαμηλά για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες παρενέργειες για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Τα πολύ χαμηλά επιτόκια μπορεί να ενθαρρύνουν κάποιους ανθρώπους και επιχειρήσεις να αναλάβουν μεγαλύτερο χρέος από όσο μπορούν να διαχειριστούν. Τα κέρδη των τραπεζών από τη χορήγηση δανείων δεν θα είναι τόσα πολλά. Οι αποδόσεις των καταθέσεων όσων επιλέγουν να αποταμιεύσουν δεν θα είναι τόσο υψηλές. Οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις μπορεί να παίρνουν αποφάσεις που ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Κατά συνέπεια, το χρηματοπιστωτικό σύστημα μπορεί να γίνει περισσότερο ασταθές.

Παρακολουθούμε τις παρενέργειες

Έχουμε τον νου μας σε τυχόν ανεπιθύμητες παρενέργειες της νομισματικής πολιτικής μας. Αν και οι κανόνες άλλων αρχών με τους οποίους ενθαρρύνεται η υπεύθυνη συμπεριφορά στις χρηματοπιστωτικές αγορές αποτελούν τη βασικότερη ενέργεια, και εμείς προσαρμόζουμε ορισμένα από τα εργαλεία μας για να περιορίσουμε αυτές τις παρενέργειες.

Συνολικά, οι ανεπιθύμητες παρενέργειες αντισταθμίζονται από τις καλές επιδράσεις. Για παράδειγμα, οι τράπεζες μπορεί σήμερα να κερδίζουν λιγότερα από τη χορήγηση δανείων. Όμως η νομισματική πολιτική μας βοηθά τις τράπεζες επειδή σταθεροποιεί την οικονομία. Έτσι διατηρούνται οι θέσεις εργασίας, πράγμα που επιτρέπει στους ανθρώπους να εξοφλούν τα δάνειά τους προς τις τράπεζες ή να παίρνουν νέα δάνεια.

Οι κανόνες είναι η πρώτη γραμμή άμυνας

Άλλες αρχές είναι υπεύθυνες για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στη ζώνη του ευρώ. Οι κανόνες τους που προάγουν ένα σταθερότερο χρηματοπιστωτικό σύστημα αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας ενάντια στον κίνδυνο μιας νέας χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος

Υπάρχει όμως ένα ακόμη ξεκάθαρο επιχείρημα υπέρ του να λαμβάνουμε υπόψη τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα κατά τη λήψη των αποφάσεων νομισματικής πολιτικής μας. Κι αυτό αφορά το ότι οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα των τιμών. Η χρηματοπιστωτική σταθερότητα και η σταθερότητα των τιμών αποτελούν δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Χρειάζεται πάντα να έχουμε υπόψη και τις δύο αυτές πλευρές. Γι’ αυτό οι πληροφορίες σχετικά με το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα διαδραματίζουν πάντα σημαντικό ρόλο στην ανάλυση και στις αποφάσεις μας.